टूट सकते हैं मगर झुक नहीं सकते

टूट सकते हैं मगर हम झुक नहीं सकते

सत्य का संघर्ष सत्ता से
न्याय लड़ता निरंकुशता से
अंधेरे ने दी चुनौती है
किरण अंतिम अस्त होती है

दीप निष्ठा का लिये निष्कंप
वज्र टूटे या उठे भूकंप
यह बराबर का नहीं है युद्ध
हम निहत्थे, शत्रु है सन्नद्ध
हर तरह के शस्त्र से है सज्ज
और पशुबल हो उठा निर्लज्ज

किन्तु फिर भी जूझने का प्रण
अंगद ने बढ़ाया चरण
प्राण-पण से करेंगे प्रतिकार
समर्पण की माँग अस्वीकार।

दाँव पर सब कुछ लगा है, रुक नहीं सकते।
टूट सकते हैं मगर हम झुक नहीं सकते।

-अटल बिहारी वाजपेयी

किती तरी दिवसांत

किती तरी दिवसांत
नाही चांदण्यात गेलो
किती तरी दिवसांत
नाही नदीत डुंबलो

खुल्या चांदण्याची ओढ
आहे माझी ही जुनीच
आणि वाहत्या पाण्याची
शीळ ओळखीची तीच

केव्हा तरी चांदण्यात
पुन्हा जाईन निर्भय;
गांवाकाठच्या नदीत
होईन मी जलमय

आज अंतरात भीती
खुल्या चांदण्याची थोडी
आणि नदीचा प्रवाह
अंगावर काटा काढी

बरा म्हणून हा ईथे
दिवा पारवा पा-याचा
बरी तोत-या नळाची
शिरी धार, मुखी ऋचा

कवी - बा. सी. मर्ढेकर

तुमसे ना हो पाएगा

सोचती हूँ कुछ करने की
आसमान में उड़ने की
फिर धीरे से लोगों की
आवाज घुलती है कानो में
तुमसे ना हो पाएगा,
तुमसे ना हो पाएगा,
चाहती हूँ कुछ करना
अपने सपनों को पंख देना
तैयारी पूरी करती हूँ
एकाएक आवाज़ आती है
तुमसे ना हो पाएगा,
तुमसे ना हो पाएगा,
ये कैसी दुनियाँ है
चलने से पहले पैर बांधती
उड़ने से पहले पंख काटती
ये कहकर हौसले को मारती कि
तुमसे ना हो पाएगा,
तुमसे ना हो पाएगा,
एक दिन जब आएगा
सबको कुछ उम्मीदें होंगी
चाहते हमसे लगाई होंगी
उस दिन मेरे मुहँ से यही आवाज आएगी
हमसे ना हो पाएगा,
हमसे ना हो पाएगा,
जिंदगी में यही सुना है
इसका पूरा भरोसा हुआ है
नाकारा हम थे फिर भी
इसका ईनाम तो दुनियाँ ने दिया है
तुमसे ना हो पाएगा,
तुमसे ना हो पाएगा!

 कवयित्री - दीक्षा चतुर्वेदी

दख्खन राणी

दख्खन राणीच्या बसून कुशीत
शेकडो पिले ही चालली खुशीत

सुंदर मानव तुंदिल अंगाचे
गालिचे गुलाब शराबी रंगाचे
ठेविल्या बाहुल्या बांधून बासनी
गोजिरवाणी लाजिरवाणी
पोरटी घेऊन पोटाशी कुशीत
दख्खन रानी ही चालली खुशीत

निसर्ग नटला बाहेर थाटात
पर्वत गर्वात ठाकले थाटात
चालले गिरीश मस्तकांवरून
आकाशगंगांचे नर्तन गायन
झेलून त्यांचे नुपूर घुंगुर
डोलती डौलात दुर्वांचे अंकुर
मोत्यांची जाळी घालून भली
रानाची चवेणी जाहली प्रफुल्ल
दख्खन राणीला नव्हती दखल

ड्यूकचे नाकड सरळ अजस्त्र
राहिले उभे हे शतके सहस्त्र
त्याच्याही पाषाण हृदया कळाली
सृष्टीची शोभा ही वृष्टीत वेगळी
नीला तो तलाव तांबूस खाडी ती
पांढरा प्रपात हिरवी झाडी ती
अवतीभवती इंद्राची धनुष्ये
दख्खन राणीत मुर्दाड मनुष्ये

दख्खन राणीच्या कुशीत पोटात
बुडाली जाणीव चहाच्या घोटात
किलवर चौकट इसपिक बदाम
फेकीत फेकीत जिंकित छदाम
नीरस पोकळ वादांचे मृदंग
वाजती उगाच खमंग सवंग
खोलून चंची पोपटपंची
करीत बसले बुद्धीचे सागर
दख्खन रानी ही ओलांडे डोंगर

धावत्या बाजारी एकच बालक
गवाक्षी घालून बसले मस्तक
म्हणाले "आई गं, धबधबा केवढा
पहा ना चवेणी, पहा हा केवडा
ढगांच्या वाफेच्या धूसर फेसात
डोंगर नहाती पहाना टेसात"
म्हणाली आई "पूरे गं बाई,
काय या बेबीची चालली कटकट"
दख्खन राणीचा चालला फुंफाट

दख्खन राणीच्या पोटात कुशीत
शेकडो पिले ही चालली खुशीत
मनाने खुरटी दिसाया मोठाली
विसाव्या तिसाव्या वर्षी ही आंधळी
बाहेर असू दे उन वा चांदणे
संततधार वा धुक्चे वेढणे
ऐल ते पैल शंभर मैल
एकच बोगदा मुंबई पुण्यात
दख्खन राणी ही चालली वेगात ...
दख्खन राणी ही चालली वेगात... !!

कवी - वसंत बापट